Prodhimet e bëra në Kosovë, që njihen edhe si “Made in Kosova”, shpesh kanë çmim të njëjtë me produktet e ngjashme të importuara, apo, në disa raste, janë edhe më të shtrenjta.
Dy produkte të njëjta me peshë. Produkti i Kosovës është më i shtrenjtë.
“Nuk e di pse… por mendoj se produktet vendore do të duhej të ishin më të lira”, thotë Ndue Kalaj, një banor në Prishtinë.
Vebi Mjeku, bashkëqytetar i tij, thotë se blen pak produkte vendore – vetëm nëse janë më të lira.
“E shikoj edhe cilësinë, por më shumë çmimin”, thotë ai për Rel.
Përfaqësues të bizneseve dhe të kompanive prodhuese në Kosovë thonë se çmimet ndikohen nga politikat fiskale, sipas tyre, aspak të favorshme.
Dy produkte, një produkt vendor e produkti tjetër nga Maqedonia e Veriut me peshë gati të njëjtë. Produkti vendor kushton për 1.40 euro më shtrenjtë.
Dy produkte, njëra prodhim vendor tjetra prodhim serb me peshë gati të njëjtë. Produkti vendor është më i shtrenjtë për 0.34 euro se sa produkti i importuar.
Në Odën Ekonomike të Kosovës pohojnë ngjashëm. Kryetari Lulzim Rafuna thotë se, sipas informacioneve që ka, bizneset në Serbi, Maqedoni të Veriut dhe disa vende të tjera prej nga importon Kosova, kanë politika më të mira fiskale dhe subvencionohen nga shteti.
“Energjia elektrike për prodhuesin në Kosovë nuk është e subvencionuar, ndërsa në vende të tjera kanë lehtësira. Në disa vende, prodhuesit janë të liruar edhe nga tatimet për ambalazhe, ndërsa në Kosovë nuk janë”, thotë Rafuna.
Shteti, sipas tij, duhet të intervenojë te politika fiskale, qoftë me zbritjen e tatimit mbi vlerën e shtuar, të tatimit doganor e të tjera.
Ai thotë se nga viti 2019 asnjë politikë fiskale nuk ka ndryshuar në favor të prodhuesve. Sipas Rafunës, Ligji për masat anti-damping duhet të vihet po ashtu në zbatim.
Dy produkte, njëri prodhim vendor, tjetri gjerman. Të dy produktet me peshë të njëjtë. Produkti gjerman është vetëm 0.4 euro më i shtrenjtë.
Dampingu shkaktohet kur një vend eksporton në Kosovë produkte me çmime më të lira se vlera normale e tyre dhe, rrjedhimisht, dëmton industrinë e brendshme prodhuese.
Në atë rast, mekanizmi anti-damping nënkupton vendosjen e një takse që duhet ta paguajë eksportuesi.
Kosova ka miratuar Ligjin për masat anti-damping në vitin 2014. Për herë të fundit e ka zbatuar në vitin 2021 kundër disa produkteve të Serbisë.
Në programin katërvjeçar të Qeverisë aktuale qëndron zotimi për orientimin e ekonomisë kah prodhimi dhe eksporti.
